Present Perfect Continuous

Present Perfect Continuous використовується для опису тривалої дії, яка:

  1. почалася в минулому і триває до тепер, або
  2. щойно закінчилась, але має видимий або відчутний результат зараз,
  3. акцентує увагу не на результаті, а на тривалості процесу.

📌 Фокус: HOW LONG? (Як довго?)

Формула утворення

Тип реченняФормулаПриклад
Стверджувальнеhave/has been + V-ingI have been studying English.
Заперечнеhave/has not been + V-ingShe hasn’t been sleeping well.
ПитальнеHave/Has + S + been + V-ing?Have you been working all day?

Основні випадки вживання

Дія почалася в минулому і ТРИВАЄ ДОСІ

відповідає на питання How long?”

  • I have been living here for 10 years.
  • She has been studying medicine since 2020.

✅ Акцент на процесі і тривалості.

Дія ЩОЙНО ЗАВЕРШИЛАСЯ, але результат видно зараз

  • You’re tired because you have been working all night.
  • His hands are dirtyhe has been fixing the car.

📌 Дія закінчилась, але її наслідки відчутні.

Тимчасова дія (не постійний стан)

  • I have been staying at my friend’s place recently.
    (тимчасово, не назавжди)

Маркери часу (Signal words)

МаркерВживання
forтривалість (for 2 hours)
sinceпочатковий момент (since Monday)
all day / all nightувесь день / ніч
lately / recentlyостаннім часом
how longяк довго?

❗ Часто for / since = Present Perfect Continuous

Порівняння з Present Perfect Simple

Present PerfectPresent Perfect Continuous
Фокус на результатіФокус на процесі
I have written 5 reports.I have been writing reports all day.
Результат важливийВажлива тривалість
Часто з already, justЧасто з for, since

Дієслова, які НЕ вживаються в Continuous

Stative verbs (дієслова стану):

  • know
  • like
  • love
  • hate
  • believe
  • understand
  • see (у значенні “бачити”)
  • hear

❌ неправильно:

I have been knowing him for years.

✅ правильно:

I have known him for years. (Present Perfect)

Типові помилки

ПомилкаПравильно
❌ I have been work here for 5 years.✔️ I have been working here for 5 years.
❌ She has been knowing him.✔️ She has known him.
How long do you work here?✔️ How long have you been working here?
❌ I am tired because I work all day.✔️ I am tired because I have been working all day.

Приклади речень

  1. They have been waiting for you for two hours.
  2. I have been reading this book since morning.
  3. She has been preparing for the exam all week.
  4. Why are you wet? — I have been running.
  5. How long have you been learning English?

Алгоритм вибору часу

✅ Обирай Present Perfect Continuous, якщо:

  • є питання How long?
  • є for / since
  • важливий процес
  • дія почалась у минулому і пов’язана з теперішнім

✅ Обирай Present Perfect, якщо:

  • важливий результат
  • дія завершена і має чіткий підсумок

Коротке резюме

Формулаhave/has been + V-ing
Значеннятривала дія з минулого до тепер
Фокуспроцес / тривалість
Маркериfor, since, how long
Не вживаєтьсязі stative verbs